ประกาศสภาวิศวกร
เรื่อง สรุปผลคำพิพากษาของศาลปกครองกลาง
คดีหมายเลขดำที่ 1750, 2107/2565 คดีหมายเลขแดงที่ 1418-1419/2568 วันที่ 18 กรกฎาคม 2568
คดีพิพาทเกี่ยวกับกรณีการฟ้องเพิกถอนการเลือกตั้งและผู้ได้รับการเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8)
ตามที่มีสมาชิกสามัญสภาวิศวกร จำนวน 4 คน ฟ้องร้องสภาวิศวกร คณะกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 7) คณะกรรมการอำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ผู้อำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) และคณะกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ต่อศาลปกครองกลางเกี่ยวกับการดำเนินการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) เพื่อขอให้ศาลเพิกถอนข้อบังคับสภาวิศวกร ว่าด้วยการเลือกและการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2564 ประกาศและมติที่เกี่ยวข้องกับการเลือกตั้ง รวมถึงผู้ได้รับการเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) นั้น
เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2568 ศาลปกครองกลางได้มีคำพิพากษาในคดีหมายเลขดำที่ 1750,2107/2565 คดีหมายเลขแดงที่ 1418-1419/2568 ศาลได้พิจารณาและพิพากษาคดี โดย “พิพากษายกฟ้อง” ตามสาระสำคัญที่ศาลฯ แยกวินิจฉัยออกเป็น 9 ประเด็น สรุปสาระโดยย่อได้ ดังนี้
ประเด็นที่ 1 การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 (สภาวิศวกร) ออกข้อบังคับสภาวิศวกร ว่าด้วยการเลือกและการเลือกตั้งสภาวิศวกร (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2564 เป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น ศาลรับฟังข้อเท็จจริงได้ว่าการที่ผู้ฟ้องคดีที่ 2 ยื่นคำขอแก้ไขเพิ่มเติมคำฟ้องเมื่อวันที่ 23 กันยายน 2565 จึงเป็นการยื่นฟ้องเมื่อพ้นเก้าสิบวันนับแต่วันที่รู้หรือควรรู้เหตุแห่งการฟ้องร้องคดีตามมาตรา 49 แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาศาลปกครอง พ.ศ. 2542 เพื่อรักษาประโยชน์ของผู้ฟ้องคดีที่ 2 ถึงผู้ฟ้องคดีที่ 4 ซึ่งเป็นผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) เท่านั้น มิได้เป็นไปเพื่อประโยชน์แก่ส่วนรวม หรือมีเหตุจำเป็นอื่นที่ศาลจะมีดุลพินิจรับคำฟ้องคดีในข้อนี้ไว้พิจารณาได้
ประเด็นที่ 2 การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (คณะกรรมการสภาวิศวกร) ในการประชุมครั้งที่ 45-2/2565 (วาระพิเศษ ครั้งที่ 10) เมื่อวันที่ 14 มกราคม 2565 ที่มีมติเห็นชอบให้จัดการเลือกตั้งโดยวิธีทางไปรษณีย์และทางอิเล็กทรอนิกส์ควบคู่กัน และในการประชุมครั้งที่ 46-3/2565 (วาระพิเศษ ครั้งที่ 11) เมื่อวันที่ 20 มกราคม 2565 ที่มีมติเห็นชอบร่างกำหนดประกาศกำหนดการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) เป็นการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น ศาลได้วินิจฉัยว่า มติที่ประชุมของคณะกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 7) ที่เห็นชอบให้จัดการเลือกตั้งโดยวิธีทางไปรษณีย์และอิเล็กทรอนิกส์ และที่เห็นชอบร่างประกาศกำหนดการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) เป็นมติที่ไม่กระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ของผู้ฟ้องคดีทั้งสี่แต่อย่างใด ผู้ฟ้องคดีทั้งสี่จึงไม่ได้รับความเดือดร้อนหรือเสียหายจากการกระทำของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (คณะกรรมการสภาวิศวกร) ดังกล่าว และผู้ฟ้องคดีทั้งสี่ไม่มีสิทธิจะขอให้เพิกถอนมติดังกล่าว
ประเด็นที่ 3 การที่สภาวิศวกรออกประกาศ ที่ 9/2565 เรื่อง กำหนดการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ลงวันที่ 20 มกราคม 2565 เป็นการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น ศาลได้วินิจฉัยว่า ประกาศดังกล่าวมิได้มีผลกระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ทางกฎหมายของผู้ฟ้องคดีทั้งสี่แต่ประการใดผู้ฟ้องคดีทั้งสี่จึงมิใช่ผู้ได้รับความเดือดร้อนหรือเสียหายโดยมิอาจหลีกเลี่ยงได้ ผู้ฟ้องคดีทั้งสี่จึงไม่มีสิทธิฟ้องขอให้เพิกถอนประกาศสภาวิศวกรที่ 9/2565 เรื่อง กำหนดการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ลงวันที่
20 มกราคม 2565
ประเด็นที่ 4 การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 (คณะกรรมการอำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8)) ออกประกาศคณะกรรมการอำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ที่ 9/2565 เรื่อง กำหนดวันสมัคร คุณสมบัติของผู้สมัครและแบบใบสมัครรับเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ลงวันที่ 20 มกราคม 2565 เป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น ศาลวินิจฉัยว่าประกาศดังกล่าวมิได้เป็นประกาศที่มีผลเป็นการตัดสิทธิผู้ฟ้องคดีที่ 2 ถึงผู้ฟ้องคดีที่ 4 ในการรับสมัครเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) แต่อย่างใดและประกาศดังกล่าวมิได้มีผลกระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ของผู้ฟ้องคดีที่ 1 ที่มิได้ลงสมัครรับเลือกตั้งเช่นกัน ผู้ฟ้องคดีทั้งสี่ จึงไม่ใช่ผู้มีสิทธิฟ้องขอให้เพิกถอนประกาศดังกล่าว
ประเด็นที่ 5 การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 (คณะกรรมการอำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8)) ออกประกาศคณะกรรมการอำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ที่ 12/2565 เรื่องบัญชีรายชื่อและหมายเลขประจำตัวผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ลงวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2565 เป็นการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น ศาลได้วินิจฉัยว่าประกาศดังกล่าวเป็นเพียงการแจ้งให้สมาชิกวิศวกรผู้มีสิทธิเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ได้ทราบถึงสิทธิและวิธีการในการลงคะแนนเลือกกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) สิทธิในการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกรของผู้ฟ้องคดีทั้งสี่มีอยู่อย่างไรก็คงมีอยู่ต่อไปเช่นนั้น ประกาศดังกล่าวจึงมิได้มีผลกระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ของผู้ฟ้องคดีทั้งสี่ จึงมิใช่ผู้ได้รับความเดือดร้อนหรือเสียหายหรืออาจจะเดือดร้อนหรือเสียหายโดยมิอาจหลีกเลี่ยงได้จากการกระทำของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ผู้ฟ้องคดีทั้งสี่จึงมิใช่ผู้มีสิทธิฟ้องขอให้เพิกถอนประกาศดังกล่าวได้
ประเด็นที่ 6 การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ออกประกาศคณะกรรมการอำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ที่ 12/2565 เรื่อง บัญชีรายชื่อและหมายเลขประจำตัวผู้รับสมัครรับเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ลงวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2565 เป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น ศาลได้วินิจฉัยว่าประกาศดังกล่าวนั้นมีผลเป็นการรับรองสิทธิของผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ตามประกาศดังกล่าว ผู้ฟ้องคดีที่ 2 ได้หมายเลขประจำตัวผู้สมัคร 19 ผู้ฟ้องคดีที่ 3 ได้หมายเลขประจำตัวผู้สมัคร 20 และผู้ฟ้องคดีที่ 4 ได้หมายเลขประจำตัวผู้สมัคร 18 ผู้ฟ้องคดีที่ 2 ถึงผู้ฟ้องคดีที่ 4 จึงเป็นผู้มีสิทธิได้รับการเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ตามที่ตนเองประสงค์แล้ว ประกาศดังกล่าวจึงมิได้มีผลกระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ของผู้ฟ้องคดีที่ 2 ถึงผู้ฟ้องคดีที่ 4 ส่วนผู้ฟ้องคดีที่ 1 เป็นเพียงสมาชิกสามัญสภาวิศวกรและมิได้เป็นผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ผู้ฟ้องคดีที่ 1 จึงมิใช่คู่กรณีหรือบุคคลที่มีส่วนได้ส่วนเสียในประกาศดังกล่าว ผู้ฟ้องคดีทั้งสี่จึงมิใช่ผู้ได้รับความเดือดร้อนหรือเสียหาย จึงไม่มีสิทธิฟ้องขอให้เพิกถอนประกาศคณะกรรมการอำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ที่ 12/2565 ได้
ประเด็นที่ 7 การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 4 (ผู้อำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8)) ออกประกาศผู้อำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ที่ 14/2565 เรื่อง ผลนับคะแนนเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ลงวันที่ 23 พฤษภาคม 2565 เป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น ศาลวินิจฉัยได้ข้อเท็จจริงว่าผู้ฟ้องคดีที่ 2 ถึงผู้ฟ้องคดีที่ 4 เป็นผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ผู้ฟ้องคดีที่ 2 ได้รับ 6,711 คะแนน ผู้ฟ้องคดีที่ 3 ได้รับ 6,136 คะแนน และผู้ฟ้องคดีที่ 4 ได้รับ 9,608 คะแนน ประกาศดังกล่าวจึงเป็นเพียงการแจ้งให้สมาชิกสภาวิศวกรผู้มีสิทธิเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) และผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ได้รับทราบถึงผลการได้นับคะแนนเท่านั้น มิได้มีผลเป็นการตัดสิทธิผู้ฟ้องคดีที่ 2 ถึงผู้ฟ้องคดีที่ 4 ในการดำรงตำแหน่งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) แต่อย่างใด ส่วนผู้ฟ้องคดีที่ 1 เป็นสมาชิกสภาวิศวกรประเภทสามัญแต่มิได้สมัครเข้ารับการเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ประกาศดังกล่าวจึงมิได้มีผลกระทบต่อสถานภาพของสิทธิหรือหน้าที่ของผู้ฟ้องคดีที่ 1 เช่นกัน ดังนั้น ผู้ฟ้องคดีทั้งสี่จึงมิใช่ผู้ได้รับความเดือดร้อนหรือเสียหาย จึงไม่ใช่ผู้มีสิทธิฟ้องขอให้เพิกถอนประกาศดังกล่าวได้
ประเด็นที่ 8 การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 4 (ผู้อำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8)) ออกประกาศผู้อำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ที่ 15/2565 เป็นการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น
ข้อเท็จจริงปรากฏว่า สืบเนื่องมาจากผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (คณะกรรมการสภาวิศวกร สมัยที่ 7) จะหมดวาระการดำรงตำแหน่งในวันที่ 10 เมษายน 2565 โดยก่อนที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 จะหมดวาระการดำรงตำแหน่งได้มีการออกข้อบังคับสภาวิศวกร ว่าด้วยการเลือกและการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2564 แก้ไขข้อบังคับสภาวิศวกร ว่าด้วยการเลือกและการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร พ.ศ. 2543 ที่ข้อ 16 วรรคหนึ่ง กำหนดให้ผู้อำนวยการเลือกตั้งจัดให้มีบัตรเลือกตั้งคณะกรรมการสภาวิศวกรตามมาตรา 29 (1) และ (2) แห่งพระราชบัญญัติวิศวกร พ.ศ. 2542 ตามแบบที่ผู้อำนวยการเลือกตั้งกำหนด (วรรคนี้คงเดิมไม่แก้ไข) และวรรคสอง แก้ไขเป็นกำหนดว่า การเลือกตั้งกรรมการให้ดำเนินการเลือกตั้งทางไปรษณีย์หรือโดยวิธีอิเล็กทรอนิกส์ก็ได้ ซึ่งหากพิจารณาถ้อยคำตามข้อบังคับสภาวิศวกร ว่าด้วยการเลือกและการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2564 ดังกล่าว จะเห็นได้ว่าข้อบังคับดังกล่าวมีเจตนาที่จะเพิ่มวิธีการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกรจากเดิมที่ใช้วิธีการเลือกตั้งทางไปรษณีย์เพียงวิธีการเดียว ให้สามารถเลือกกรรมการสภาวิศวกรด้วยวิธีทางอิเล็กทรอนิกส์ได้อีกวิธีหนึ่งเพื่อให้สอดคล้องกับสภาพของสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป… เมื่อพิจารณาถึงหลักการเลือกตั้งที่บริสุทธิ์ ยุติธรรม การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ถึง ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 4 ดำเนินการจัดการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่า มีกรณีที่จะทำให้การเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) โดยวิธีอิเล็กทรอนิกส์ของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ถึง ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 4 จะก่อให้เกิดความไม่เรียบร้อย ไม่สุจริต และไม่ยุติธรรม กรณีจึงถือได้ว่า การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ถึง ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 4 ดำเนินการจัดการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) โดยวิธีทางอิเล็กทรอนิกส์ เป็นการกระทำที่ไม่ใช่ขั้นตอนอันเป็นสาระสำคัญที่จะถึงขนาดทำให้การเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) เป็นไปโดยไม่บริสุทธิ์ยุติธรรมแต่อย่างใด การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ถึงผู้ถูกฟ้องคดีที่ 4 ดำเนินการจัดการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) จึงเป็นไปโดยชอบด้วยกฎหมาย ดังนั้น การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 4 ออกประกาศผู้อำนวยการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ที่ 15/2565 เรื่อง ผู้ได้รับเลือกตั้งเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ลงวันที่ 23 พฤษภาคม 2565 จึงมิใช่การกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย
ประเด็นที่ 9 การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 มีคำวินิจฉัยแจ้งตามหนังสือที่ กจ. 2874/2565 ที่ กจ. 2875/2565 ที่ กจ. 2876/2565 และ ที่ กจ. 2877/2565 ลงวันที่ 24 มิถุนายน 2565 ยกคำร้องคัดค้านการเลือกตั้งของผู้ฟ้องคดี ทั้งสี่ เป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น เมื่อศาลได้วินิจฉัยแล้วว่าการที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ถึงผู้ถูกฟ้องคดีที่ 4 จัดการเลือกตั้งกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ด้วยวิธีอิเล็กทรอนิกส์เป็นการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมาย และส่งผลให้ประกาศของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 4 ที่ 15/2565 เรื่อง ผู้ได้รับเลือกเป็นกรรมการสภาวิศวกร (สมัยที่ 8) ลงวันที่ 23 พฤษภาคม 2565 เป็นการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมาย ดังนั้น การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 มีคำวินิจฉัยแจ้งตามหนังสือทั้ง 4 ฉบับ ดังกล่าว ยกคำร้องคัดค้านการเลือกตั้งของผู้ฟ้องคดีทั้งสี่จึงเป็นการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมาย
สำหรับข้อกล่าวหาอื่น ๆ ของผู้ฟ้องคดีทั้งสี่และผู้ถูกฟ้องคดีทั้งห้า ศาลเห็นว่าไม่จำต้องวินิจฉัยเพราะไม่ทำให้ผลของคดีเปลี่ยนแปลงไป ศาลจึง “พิพากษายกฟ้อง” เอกสารคำพิพากษาหน้าที่ 1, 2 และหน้า 31 ได้แนบมาด้วยแล้ว
จึงประกาศมาเพื่อทราบโดยทั่วกัน
